Herkesin bir öğrenme psikolojisi mevcuttur. Ket vurma nedir sorusuna da bu yazımızda değineceğiz. Ket vurma, öğrenme psikolojisinde özellikle iğnelenen aynı zamanda insan zihnindeki çeşitli bilgilerin karıştırılması olarak açıklanan bir kavram olarak nitelendirilebilir.
Ket vurmayı daha da detaylandıracak olursak: Yeni öğrenilen bir bilgi ile zihnimizde var olan eski bir bilginin karıştırılması olarak açıklayabiliriz. Konuyla ilgili küçük bir örnek verecek olursak: Herkesin şüphesiz taşınma gibi bir olasılığı vardır. Taşınmadan sonra ise evinizin adresi sorulduğunda, eski ev adresi ezberlendiğinden akla direkt olarak eski ev adresi gelecektir. Bu durumda da adres sorusuna eski ev adresiyle cevap verilecektir. Bu ve bunun gibi durumlara ise kısaca ket vurma adı verilmektedir. Yani, yeni bir bilgiyle eski bir bilginin anlık olarak karıştırılmasıdır. Her durumda olduğu gibi ket vurmanın da alt başlıkları mevcuttur. Bunlar ileriye ket vurma ve geriye ket vurma olarak adlandırılabilir.
İleriye Ket Vurma
İleriye ket vurma, ket vurma durumlarında en çok karşılaşılan durumlardan birisidir. Genel olarak ket vurma işlemini günlük hayatımızda istemeden ve çokça yaptığımız düşünülürse, ileriye ket vurma daha da sık yapılan bir durumdur.
İleriye ket vurma durumunu kısa bir şekilde açıklayacak olursak: İleriye ket vurma, eskiden öğrenilen herhangi bir bilginin yeni öğrenilen bir bilgiyi bozması ve karıştırılması anlamına gelmektedir. Biraz düşündüğümüzde ileriye ket vurma durumunu günlük hayatımızda ne kadar sık bir şekilde yaptığımız aklımıza gelecektir.
Başta verdiğimiz örneği ileriye ket vurma durumuna örnek gösterebiliriz. Lakin, bir örnekle daha açıklamak gerekirse: Bilindiği gibi çeşitli durumlardan ötürü çocukların okulları sık bir şekilde değişmektedir. Çocuklar da okul numaralarını ezberlemekle yükümlüdür. Yeni bir okula kaydını alan çocuğun, numarası sorulduğunda eski okul numarasını vermesi oldukça muhtemeldir. Bu durum ileriye ket vurmanın en güzel örneklerinden bir tanesidir.
Geriye Ket Vurma
Bu durum da ileriye ket vurma işleminin tam dersidir desek yanlış olmaz. Geriye ket vurma durumunu da günlük hayatımızda istemeden yapmaktayız. Lakin unutulmamalıdır ki, ileriye ket vurma durumunu, geriye ket vurma durumundan daha sık bir şekilde yapmaktayız. Kısaca geriye ket vurma, yeni öğrenilen bir bilginin eski öğrenilen bir bilgiyle karıştırılması anlamına gelmektedir.
Geriye ket vurmanın en güzel örneklerinden birisi de şu şekildedir: Bilindiği gibi tiyatrocular bütün replikleri ezberlemekle yükümlüdür. Bu durumda bir tiyatrocunun son oynadığı tiyatro oyunundaki rolünü ezberleyip bir önceki tiyatro oyunundaki repliklerle karıştırmasını örnek verebiliriz. Görüldüğü üzere bu örnekte yeni öğrenilen bir bilgi eski bir bilgiyle karıştırılıyor ve ortaya geriye ket vurma durumu çıkıyor.
Unutulmamalıdır ki, ket vurma durumu sıklıkla olumsuz transferlerle karıştırılmaktadır. Lakin, ket vurma işlemi daha çok bilişsel bir durumdadır. Daha net bir şekilde açıklayacak olursak: Olumsuz transferler sıklıkla psikomotor bir şekilde gerçekleşir. Lakin, ket vurma tamamıyla bilişsel bir yapıdadır.
Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Belleksel_uydumculuk
